Zagrożenie pożarowe w trakcie procesu spawania

Oglądając wiadomości telewizyjne lub czytając artykuły prasowe, niejednokrotnie natknęliśmy się na nagłówki mówiące o gwałtownych i niekontrolowanych wybuchach ognia w różnych codziennych sytuacjach. Niekiedy są to wydarzenia niezależne od nas, ale znacznie częściej następują w wyniku nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa przez człowieka.

Pożar jest zaliczany do jednych z najniebezpieczniejszych zdarzeń, przynoszących ogromne straty. Towarzyszy mu występowanie czynników bardzo szkodliwych dla zdrowia i otoczenia, takich jak: płomienie, iskry, wybuchy, wzrost temperatury, dym, toksyczne produkty spalania oraz wiele innych.

Czy w trakcie procesu spawania także może dojść do groźnego pożaru? Oczywiście. Należy pamiętać, że spawanie jest bezpiecznym procesem tylko pod warunkiem każdorazowego przeprowadzenia oceny ryzyka przed rozpoczęciem prac spawalniczych oraz stosowania odpowiedniego sprzętu ochronnego. Właściwe zabezpieczenie stanowiska spawalniczego oraz przestrzeganie zasad BHP to pierwszy i podstawowy obowiązek każdego spawacza, który pomoże uniknąć niebezpieczeństwa wybuchu pożaru.

Warunki i zasady prowadzenia prac pożarowo niebezpiecznych reguluje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 3 listopada 1992 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 92, poz. 460 ze zm.).

Główne przyczyny wystąpienia pożaru w trakcie spawania:

• Wytwarzanie w urządzeniach spawalniczych źródeł ciepła o bardzo wysokich temperaturach;
• Powstawanie odprysków metali oraz żużla;
• Przewodnictwo cieplne metali, które przy zetknięciu z materiałem palnym może łatwo spowodować ich zapalenie.

Warto zaznaczyć, że pośrednią i bardzo częstą przyczyną pożaru jest nieznajomość zagrożeń występujących przy spawaniu, dlatego zawsze obligatoryjnie należy zapoznać się z przepisami BHP i kategorycznie ich przestrzegać w trakcie nawet najdrobniejszych prac spawalniczych!

Uwaga! Pożar nie zawsze następuje natychmiastowo! Może się zdarzyć, że powstanie dopiero po upływie nawet wielu godzin od zakończenia prac spawalniczych! Dlaczego? Ponieważ iskry początkowo mogą spowodować jedynie niepozorne żarzenie się palnego materiału i generować tylko niewielką ilość dymu. Ogień może pojawić się dopiero później, dlatego należy zawsze zachowywać szczególną ostrożność!

Jak zapobiegać wystąpieniu pożaru w trakcie spawania? Warto zapamiętać kilka poniższych wskazówek:

• Zabezpieczenie stanowiska pracy poprzez dokładne zapoznanie się z zagrożeniem pożarowym występującym w obszarze spawania, ustalenie czy prace spawalnicze nie będą powodowały zagrożenia pożarowego w miejscu wykonywania prac, sprawdzenie czy urządzenia spawalnicze są technicznie sprawne oraz należycie zabezpieczone przed możliwością zapalenia, jak również czy ich ustawienie umożliwia szybkie wyłączenie dopływu prądu lub gazu (jeśli zaistnieje taka potrzeba).
• Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za przygotowanie miejsca pracy oraz jej przebieg, jak również odpowiedzialnych za zabezpieczenie miejsca pracy po zakończeniu spawania.
• Zagwarantowanie wykonywania prac spawalniczych tylko i wyłącznie przez osoby mające odpowiednie kwalifikacje (zarówno spawalnicze, jak i z zakresu BHP).
• Zapoznanie spawaczy z zagrożeniami oraz profilaktyką przeciwpożarową.
• Ustawienie w pobliżu miejsca wykonywania prac spawalniczych sprawnego sprzętu przeciwpożarowego.
• Ustawienie w pobliżu miejsca spawania naczynia z wodą, przeznaczonego na odpadki drutu spawalniczego, odpadki elektrod oraz odcinanych elementów metalowych.
• Zabezpieczenie sąsiedniego pomieszczenia przed przeniknięciem płomieni, iskier i cząstek metalu (uszczelnienie niepalnymi materiałami wszelkich szczelin i otworów w ścianach, podłogach, stropach, kanałach, tunelach, przewodach wentylacyjnych itp.).
• Usunięcie na bezpieczną odległość (poza promień zasięgu iskier) wszelkich materiałów palnych.
• Zabezpieczenie palnych elementów/materiałów przed możliwością zapalenia (użycie osłony z materiałów niepalnych i nie przewodzących ciepła, zraszanie wodą, odsunięcie od urządzeń, przewodów i konstrukcji poddawanych spawaniu, itp.).
• Usunięcie ze zbiorników i przewodów po gazach i cieczach palnych resztek gazów oraz par cieczy palnych, zanieczyszczeń i osadów palnych, jak również dokonanie pomiarów stężeń par gazów w atmosferze.
• Stałe obserwowanie miejsca upadku rozprysków spawalniczych oraz natychmiastowe likwidowanie zauważonego źródła ognia.
• Okresowe kontrolowanie całego miejsca i rejonu spawania.
• Okresowe zraszanie wodą zagrożonych palnych elementów budynku.
• Niezwłoczne przerwanie pracy w przypadku zaistnienia jakiejkolwiek sytuacji zagrażającej powstaniem pożaru.

Uwaga! W razie powstania pożaru należy przystąpić do gaszenia za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego oraz natychmiast zaalarmować straż pożarną!

Pamiętajmy, że bezpieczne wykonywanie prac spawalniczych jest w ogromnym stopniu uzależnione od kwalifikacji spawaczy. Dlatego tak ważne jest kształcenie w tym zawodzie, zarówno formalne uprawniające do wykonywania prac spawalniczych, jak również nieformalne, czyli bieżące szkolenia, kursy oraz inne formy dokształcania i samokształcenia, dzięki którym będziemy nie tylko odpowiednio przygotowani to spawania, ale przede wszystkim – do bezpiecznego wykonywania swojej pracy!

Sprawdź ofertę produktów z kategorii BHP w Spawalniczym Sklepie Internetowym Tomsystem>>